Μειώθηκε αισθητά η απόσταση των μεταβλητών καινοτομίας σε Κεντρική Μακεδονία και ΕΕ.
Το 2004 ξεκίνησε η προσωπική μου ενασχόληση με την καινοτομία. Το «Ελευθώ» ήταν η αφορμή γι’ αυτό, και πολύ σύντομα βρέθηκα να προσπαθώ να κατανοήσω τι είναι καινοτομία, τι είναι τα οικοσυστήματα, αλλά και έννοιες όπως startups, spinoffs, intellectual properties, corporate startups, incubators, accelerators, equity funding, death valley, κρατικές ενισχύσεις, και άλλα, που εδώ και χρόνια αποτελούν την καθημερινότητα αρκετών συμπολιτών μας.
Μεγάλη αξία στην κατανόηση όλων των παραπάνω προσέθεσε η μελέτη του European Incubators Benchmarking, καθώς με την χρήση δεικτών δημιουργούσε ένα πλαίσιο αναφοράς για όλους τους εμπλεκόμενους. Για παράδειγμα: πως χρηματοδοτούνται δομές σαν τις θερμοκοιτίδες στην Ευρώπη vs με τις ΗΠΑ, πόσα τετραγωνικά έχει μια μέση θερμοκοιτίδα, πιο είναι το μοντέλο επενδύσεων, υπηρεσιών και εσόδων στις διάφορες χώρες της Ευρώπης; Οι σημαντικότερες παράμετροι επιτυχίας τέτοιων δομών σύμφωνα με τη μελέτη, αφορούσε την ωριμότητα των μελών (stakeholders) ενός οικοσυστήματος, τη συγκέντρωση καινοτομικών επιχειρήσεων με εξαγωγικό προσανατολισμό στην περιοχή, τα μεγάλα ερευνητικά κέντρα με δημοσιεύσεις, πατέντες και σχέσεις με την αγορά και τις δυνατότητες χρηματοδότησης σε όλα τα στάδια της αλυσίδας καινοτομίας.
Fast forward μετά από περίπου 20 έτη και συμμετέχοντας στα πλαίσια του βραβείου Επιχειρηματικής Περιφέρειας της Ευρώπης (ΠΚΜ 2018-2021) σε μια σειρά (περίπου 25) ψηφιακών λόγω COVID εργαστήριων, ήρθαμε σε επαφή με ανθρώπους από τα οικοσυστήματα περιοχών όπως της Βαρκελώνης, του Ελσίνκι, του Παρισιού, της Φλάνδρας, του Αϊντχόφεν, όπου διαπιστώσαμε ότι οι συγκεκριμένες περιοχές έχουν πολλά κοινά, με κάποιες όμως διαφοροποιήσεις σε: μακροπρόθεσμη στρατηγική εξειδίκευση, χρηματοδότηση, πατέντες, scaleups, μάζα επιχειρήσεων με υψηλό τεχνολογικό επίπεδο, εξαγωγές τεχνολογικών προϊόντων και συνεργασίες.
Υλοποιώντας ένα σύντομο benchmark μαζί τους, διαπιστώσαμε ότι στις παραπάνω παραμέτρους έχουμε κάνει κι εμείς -ως περιφέρεια- σημαντικά βήματα, αφού ανήκουμε στις ‘Top-10 ταχύτερα αναπτυσσόμενες περιφέρειες 2014-2021’*. Η διαφορά μας όμως βρίσκεται στη συστημική ωριμότητα. Καθώς βέβαια οι περιοχές αυτές «τρέχουν» αρκετά γρήγορα, η μεταξύ μας απόσταση κλείνει αργά!!!
Στην ερώτηση ‘Ποια μεταβλητή προωθεί πιο αποτελεσματικά την καινοτομία’ το 100% των συνομιλητών μας απάντησε ‘Οι Συνεργασίες’!!!
Κλείνοντας αυτήν τη μικρή αναδρομή, είναι σίγουρο ότι οι φορείς της περιφέρειας έχουν κάνει τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια στις συνεργασίες μεταξύ τους και αυτό που ίσως απαιτείται σήμερα είναι η καταγραφή ενός Κοινού Οράματος.
Η συνεισφορά της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο κοινό όραμα αποτυπώνεται συνοπτικά στη μελέτη ‘Καινοτομία 2030’.
Σταύρος Μαντζανάκης
*Regional Innovation Scoreboard 2021, Publications Office of the European Union
